Sài Gòn xưa – BẾN NHÀ RỒNG
Tư liệu được tổng hợp từ nhiều nguồn trên internet và được sắp xếp hệ thống theo thứ tự niên biểu cho thuận tiện tra cứu.
Do được trích từ nhiều nguồn khác nhau và tôn trọng tính nguyên gốc của tư liệu nên có thể tồn tại một số chi tiết khác nhau trong các tư liệu – Ban Tu Thư chúng tôi rất mong được Quý độc giả bốn phương góp ý, bổ sung, điều chỉnh. Xin email về bantuthu1965@gmail.com. Xin trân trọng cảm ơn.
| MỐC THỜI GIAN | DẤU ẤN LỊCH SỬ | NGUỒN TƯ LIỆU |
| 1860 | Gắn liền với Cảng Sài Gòn là sự mở mang toàn bộ hệ thống thuộc địa của thực dân Pháp ở Nam Kỳ và toàn Ðông Dương. Sau khi kéo quân vào Nam Kỳ đầu năm 1959, thực dân Pháp bắt đầu có quyết định xây dựng Cảng Sài Gòn vào ngày 22-2-1860. | Thương cảng đầu tiên ở Việt Nam - Báo Nhân Dân - nhandan.com.vn |
| 4/3/1862 | Công ty vận tải đường biển Messageries Maritimes xây dựng. Tòa nhà có gắn hình rồng, phù điêu đầu ngựa và chiếc mỏ neo trên nóc nên thường được gọi là Nhà Rồng. | PGS.TS. Sử học Nguyễn Mạnh Hùng - Nguyễn Phan Sơn trúc, Sài Gòn Hòn ngọc Viễn Đông, NXB Hồng Đức, Hà Nội 2016 |
| 1862-1863 | Ngôi nhà trước đây là trụ sở của Tổng Công ty Vận tải Hoàng đế (Messageries Impériales) - một trong những công trình đầu tiên do thực dân Pháp xây dựng sau khi chiếm được Sài Gòn. Ngôi nhà được xây dựng từ giữa năm 1862 và hoàn thành vào năm 1863 với lối kiến trúc phương Tây nhưng trên nóc nhà gắn hai con rồng châu đầu vào mặt trăng theo mô típ "Lưỡng long chầu nguyệt" - một kiểu trang trí quen thuộc của đình chùa Việt Nam... Công ty đã thay thế mặt trăng trên nóc nhà bằng biểu tượng của công ty, đó là: vương miện, mỏ neo và đầu ngựa; chính vì vậy công ty còn được gọi là hãng Đầu Ngựa. | Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TPHCM - baotanghochiminh-nr.vn |
| 4/3/1863 | Để tiện việc quản lý thương cảng, tòa nhà trụ sở của hãng Messageries Impériales (từ năm 1871 - đổi thành Messageries Maritimes) được xây dựng để làm nơi ở cho viên Tổng quản lý và nơi bán vé tàu. Việc xây dựng do một viên quan năm tên Domergue phụ trách. Trên nóc ngôi nhà có gắn đôi rồng lớn bằng đất nung tráng men xanh. | Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TPHCM - baotanghochiminh-nr.vn |
| 1863 | Bến Nhà Rồng còn có tên là Sở Ông Năm vì quan năm Domergue đứng ra phụ trách xây dựng | Bên Nhà Rồng - 150 năm trước - quehuongonline.vn - Báo Nhân Dân |
| 10/1865 | Trụ sở được gọi là Sở Canh tuần tàu biển khi cột cờ Thủ Ngữ được xây dựng, có treo cờ hiệu giúp tàu thuyền ra vào cảng thuận tiện. | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
| 1893 | Tòa nhà được lắp đèn điện, dùng bóng đèn 16 nến, sáng leo lét, kém xa mấy ngọn đèn lồng thắp dầu lửa mà Tòa Đô chính cho thắp thử ở đường Catina (nay là đường Đồng Khởi). | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
| cuối 1899 | Hãng được phép xây bến cho tàu cập vào. Bến lót ván dày, đặt trên trụ sắt dọc theo mé sông 42 mét (phía tàu cập vào). Bến này cách bến kia 18 mét. Bề ngang của mỗi bến vào phía trong bờ là 8 mét. Từ bờ ra bến có cầu rộng 10 mét. Ban đầu xây hai bến rồi xây thêm bến thứ ba. | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
| cuối 1899 | Người Pháp gọi bến mới xây này là Bến Khánh Hội. | Bên Nhà Rồng - 150 năm trước - quehuongonline.vn - Báo Nhân Dân |
| 5/6/1911 | Người thanh niên Nguyễn Tất Thành (sau này được biết với tên gọi Hồ Chí Minh) đã xuống con tàu Amiral Latouche Tréville làm phụ bếp để có điều kiện sang châu Âu, mở đầu hành trình cách mạng. | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
| 2/1/1914 | Ðể thực hiện công việc này trong điều kiện khó khăn khi mới vào Nam Kỳ, người Pháp đã giao việc xây dựng cảng biển đầu tiên này cho Hãng Messageries Imperiales. Hãng này bắt đầu xây dựng cảng năm 1862 và một năm sau, Cảng chính thức thông thương với quốc tế dưới tên gọi là Port de Commerce de Sai Gon. Sau đó ngày 2-1-1914, toàn quyền Pháp tại Ðông Dương đã ký sắc lệnh công nhận Thương cảng Sài Gòn là một cảng công lập, có nghĩa vụ đóng thuế cho chính phủ Pháp ở Ðông Dương. | Thương cảng đầu tiên ở Việt Nam - Báo Nhân Dân - nhandan.com.vn |
| 29/6/1922 | Tàu Porthos đưa vua Khải Định và hoàng tử Vĩnh Thuỵ đi Pháp đang đậu tại Bến Nhà Rồng. Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của vị vua triều Nguyễn. | Bến Nhà Rồng - hinhanhlichsu.org |
| 1/1/1937 | Hơn 20.000 người dân Sài Gòn - Gia Định tổ chức mít-tinh tại Bến Nhà Rồng để đón tiếp đại biểu Mặt trận bình dân Pháp sang điều tra tình hình các nước thuộc địa ở Đông Dương. | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
| 23/9/1945 | Một tiểu đội kháng chiến Việt Nam với vũ khí thô sơ, chiến đấu chống trả cuộc tấn công của một đại đội quân Anh được trang bị vũ khí hiện đại và đầy đủ và hy sinh đến người cuối cùng. | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
| Đêm 15/10/1945 | Quân kháng chiến Việt Nam tổ chức đốt chiếc tàu chiến Alex của Pháp khi vừa cập Bến Nhà Rồng. | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
| 1955 | Khi thực dân Pháp thất bại ở Việt Nam, thương cảng Sài Gòn – trong đó có Nhà Rồng được chuyển giao cho chính quyền miền Nam Việt Nam quản lý. Họ đã cho tu bổ lại mái ngôi nhà và thay thế hai con rồng cũ bằng hai con rồng khác với tư thế quay đầu ra. | Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TPHCM - baotanghochiminh-nr.vn |
| 1965 | Nhà Rồng do quân đội Mỹ sử dụng làm trụ sở của Cơ quan Tiếp nhận viện trợ quân sự Mỹ. | Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TPHCM - baotanghochiminh-nr.vn |
| 1975 | Năm 1975, sau ngày đất nước thống nhất, Nhà Rồng - biểu tượng của cảng Sài Gòn - thuộc Cục đường biển Việt Nam quản lý. | Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TPHCM - baotanghochiminh-nr.vn |
| 13/5/1975 | Tàu biển Sông Hồng trọng tải 10.000 tấn cập Bến Nhà Rồng, đánh dấu sự thống nhất đường biển Bắc-Nam. | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
| từ 1975 | Cụm di tích kiến trúc của thương cảng Nhà Rồng được Nhà nước Việt Nam xây dựng lại thành khu lưu niệm Hồ Chí Minh. | Wikipedia/Bến Nhà Rồng |
BAN TU THƯ
10 /2019
