Phong tục hương ẩm là một phong tục quan trọng trong văn hóa Việt Nam, phản ánh đời sống văn hóa làng xã Việt Nam suốt nhiều thế kỉ. Bài viết này giới thiệu phong tục hương ẩm và những nội dung phong tục hương ẩm được ghi chép trong các văn bản hương ước của Việt Nam vào thế kỉ XVIII-XIX, từ đó phân tích những giá trị và cơ chế đặc thù giúp phong tục này tồn tại lâu dài trong cộng đồng văn hóa Việt Nam.
Xem chi tiếtCông cuộc khẩn hoang thành lập làng xã là một trong những vấn đề rất được nhiều nhà nghiên cứu, quản lý và các làng xã quan tâm. Bài viết này xin đề cập đến sự thành lập một số làng xã ở huyện Hải Lăng dưới triều Nguyễn (1802-1885). Qua đó, rút ra một số đặc điểm về quá trình thành lập làng xã trong thời kỳ này.
Xem chi tiếtXứ Huế vốn là một vùng đất có bản sắc độc đáo với những dấu tích về sự giao thoa văn hoá giữa các nhóm dân cư nói những ngôn ngữ khác nhau. Trong đó, có thể có không ít địa danh ở xứ Huế là dấu vết của quá trình giao lưu tiếp xúc giữa người Việt và người Chăm trong lịch sử. Bài viết nêu ra giả thuyết về nguồn gốc của địa danh làng Sình (xã Phú Mậu, Phú Vang, Thừa Thiên Huế) và thử lí giải địa danh này với tư cách là một bằng chứng cho thấy ảnh hưởng của cư dân Chăm đối với vùng văn hoá Huế.
Xem chi tiếtBài viết trình bày khái quát về quy mô làng xã Trung Kỳ thời kỳ Pháp thuộc và đi sâu tìm hiểu công cuộc cải cách quản lý làng xã thông qua các đạo dụ năm 1923, 1935, 1942. Chính quyền Pháp và Nam Triều chủ trương củng cố bộ máy quản lý gồm hương hội (lý dịch và ngũ hương) và hội đồng kỳ mục, trong đó hội đồng kỳ mục vẫn giữ vai trò quan trọng trong làng xã, theo như truyền thống.
Xem chi tiếtXóm là một “phân thể” của làng, gắn chặt với sự tồn tại của làng, sản phẩm riêng có của nông thôn Việt Nam. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, xóm có những thay đổi về chức năng để thích ứng với yêu cầu của giai đoạn đó. Trong giai đoạn xây dựng nông thôn mới và hội nhập quốc tế cũng đang đặt ra cho việc xác định những chức năng mới của xóm, để xóm mãi là bộ phận không thể tách rời của nông thôn Việt Nam
Xem chi tiếtTheo bước chân mở cõi của Chúa Nguyễn Hoàng thế kỷ XVI, người Việt đã tiến về phương Nam lập làng sinh sống. Lịch sử hình thành khác nhau nên làng Việt Bắc bộ và làng Việt Nam bộ cũng mang những nét đặc trưng riêng biệt…
Xem chi tiếtTrong lịch sử Việt Nam, làng xã đóng vai trò hết sức quan trọng đối với đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa – xã hội của đất nước. Việt Nam là một nước nông nghiệp, làng xã là xã hội thu nhỏ của đất nước. Làng xã chứa đựng nhiều tinh hoa của đất nước và con người Việt Nam.
Xem chi tiếtMỗi làng xã cổ truyền Việt Nam đều có phong tục tập quán riêng biệt, định hình thành tục lệ làng xã. Hầu hết các tục lệ này được ghi chép thành văn bản mà phần lớn trong đó đã được sưu tầm, sao chép và hiện đang được bảo quản trong kho sách Hán Nôm tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm và ở một số thư viện khác ở trung ương, cũng như ở địa phương.
Xem chi tiết