Lịch sử hình thành TẦNG LỚP DOANH NHÂN Việt Nam thời Bắc thuộc và phong kiến

Bài viết tóm lược lịch sử hình thành và các hoạt động chính yếu của doanh nhân Việt Nam qua các thời kỳ Bắc thuộc và phong kiến. Theo đó, doanh nhân Việt Nam là một tầng lớp xã hội có lịch sử lâu đời, với những truyền thống riêng biệt, những đóng góp giá trị và đã đóng vai trò trọng yếu trong những giai đoạn phồn thịnh của kinh tế- xã hội Việt Nam trước đây. Chính thái độ kỳ thị doanh nhân và những chính sách kinh tế sai lầm của nhà Nguyễn trong thế kỷ XIX đã làm suy yếu tầng lớp doanh nhân, và làm suy yếu cả nền kinh tế, góp phần làm cho Việt Nam mất chủ quyền vào tay Pháp…

Xem chi tiết

Kết cấu kinh tế, xã hội và VĂN HOÁ LÀNG XÃ ở huyện Thạch An (tỉnh Cao Bằng) ở thế kỉ XIX

Huyện Thạch An nằm ở phía Đông Nam của tỉnh Cao Bằng, là cửa ngõ giao lưu, tiếp xúc giữa miền xuôi và miền ngược. Với phương pháp lịch sử và phương pháp logic, nghiên cứu này được thực hiện nhằm trình bày kết cấu kinh tế, xã hội và văn hóa của làng xã ở huyện Thạch An (tỉnh Cao Bằng) thế kỉ XIX. Kết quả nghiên cứu cho thấy, triều đình nhà Nguyễn đã thực hiện những chính sách nhằm hạn chế quyền lực của các thổ tù địa phương…

Xem chi tiết

Đặc trưng VĂN HOÁ SÔNG NƯỚC trong HỘI HOẠ Đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 1954-1975

… Nghiên cứu hội họa từ xưa đến nay vẫn còn mang tính định tính, do đó quan điểm của bài viết nhằm lí giải trong các mối liên quan giữa những giá trị của văn hóa, lịch sử, đặc điểm và bản sắc của văn hóa địa phương tác động đến các sáng tác hội họa, gợi ý một số biểu hiện cơ bản của đặc trưng văn hóa sông nước ĐBSCL thông qua các tác phẩm hội họa. Bài viết còn góp phần khẳng định giá trị nghệ thuật sắc của hội họa khu vực trong nền hội họa Việt Nam.

Xem chi tiết

Phát triển LÀNG NGHỀ CHÈ truyền thống tỉnh Thái Nguyên: Thực tiễn tại một số làng nghề ở vùng chè Tân Cương, Trại Cài và La Bằng

Bài viết này tập trung phân tích thực trạng phát triển của làng nghề chè truyền thống qua thực tiễn ở một sốvùng chè nổi tiếng của tỉnh, đó là Tân Cương (thành phố Thái Nguyên), Trại Cài (huyện Đồng Hỷ), La Bằng (huyện Đại Từ). Các phương pháp nghiên cứu chính được sử dụng bao gồm: Phương pháp tổng hợp, phân tích tư liệu; phương pháp thống kê; phương pháp khảo sát thực địa. Kết quả nghiên cứu cho thấy, trong phát triển hiện nay, các làng nghề chè truyền thống của tỉnh Thái Nguyên vẫn được phát triển cả về quy mô, số lượng, chất lượng và là sinh kế chủ lực cho nhiều người dân địa phương.

Xem chi tiết

Các nghiên cứu về MẠNG XÃ HỘI trên THẾ GIỚI và ở VIỆT NAM

Bài viết này nhằm phân tích các công trình nghiên cứu của các tác giả trên thế giới về mạng xã hội theo 6 hướng: (i) Quan niệm bạn bè trên MXH; (ii) Nhu cầu và lợi ích khi sửdụng MXH; (iii) Bản sắc cá nhân thể hiện trên MXH; (iv) Sự tự công khai và bảo mật thông tin trên MXH; (v) Những rủi ro và hành vi nguy cơ từ MXH và (vi) Sự phụ thuộc mạng xã hội và nghiện MXH.

Xem chi tiết

Đặc sắc ĐỜI SỐNG Kinh tế-Xã hội, Văn hóa ở THĂNG LONG cuối thế kỷ XVI và thế kỷ XVII

Qua thời gian, văn hóa đô thị với sức sống bền lâu đã trở thành chuẩn mực vươn tới, tạo nên một bản sắc văn hóa Thăng Long độc đáo, kết tinh tinh hoa văn hóa của nhiều vùng văn hóa. Cuối thế kỷ XVI, thế kỷ XVII, Thăng Long chứng kiến nhiều sự đổi thay, đặc biệt nhất ở thời kỳ Lê Trung hưng là giai đoạn duy nhất Việt Nam vừa có vua lại vừa có chúa. Đặc điểm chính trị độc đáo này là một trong những yếu tố khiến cho đời sống văn hóa, xã hội của Thăng Long có được những nét riêng biệt trong lịch sử phát triển.

Xem chi tiết

Về đặc điểm của TẦNG LỚP TRÍ THỨC TÂY HỌC ở VIỆT NAM đầu thế kỷ XX

 Tầng lớp trí thức “Tây học” là nguồn cung cấp đội ngũ lãnh đạo cho hầu hết các phong
trào yêu nước, cách mạng, các cuộc vận động xã hội văn hóa, v.v… ở Việt Nam từ sau cuộc Thế chiến I. Vì vậy, việc phân tích các đặc điểm của tầng lớp này có ý nghĩa quan trọng, góp phần làm sáng tỏ nhiều vấn đề của lịch sử dân tộc thời cận đại. Bài viết này bước đầu đề xuất cách tiếp cận và phân tích bốn đặc điểm cơ bản của tầng lớp này.

Xem chi tiết

Quá trình nhập Việt tịch của người Hoa ở miền Nam Việt Nam giai đoạn 1955-1975

Bài viết khai thác phần lớn tài liệu lưu trữ có liên quan đến các biện pháp của chính quyền Sài Gòn nhằm quản lí quốc tịch của người Hoa thông qua các văn bản luật mà chính quyền Sài Gòn đã ban hành; từ đó, cung cấp nguồn tư liệu đáng tin cậy để nghiên cứu về cộng đồng người Hoa ở Việt Nam hiện nay dưới góc nhìn lịch sử.

Xem chi tiết

Tư tưởng về quyền con người trong xã hội truyền thống Việt Nam

Quyền con người được xem là giá trị chung của nhân loại; một quy định pháp luật cơ bản của các nhà nước pháp quyền, không phân biệt chế độ chính trị, trình độ phát triển. Tuy nhiên, trên thực tế, quyền con người luôn mang tính đặc thù bởi truyền thống lịch sử, bản sắc văn hóa của mỗi dân tộc. Trong phạm vi bài viết này, tác giả giới hạn phạm vi nghiên cứu tư tưởng quyền con người trong lịch sử tư tưởng dân tộc ở một số giá trị truyền thống, từ đó làm sáng tỏ những giá trị lịch sử và ý nghĩa hiện thời của những tư tưởng đó.

Xem chi tiết

Phong trào “văn minh hóa” ở Việt Nam cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX

…Phong trào đã tác động tích cực đến mọi mặt của đời sống xã hội Việt Nam lúc bấy giờ, đã thức tỉnh ý thức tự cường dân tộc, chống chế độ quân chủ chuyên chế, nâng cao dân trí, mở mang kinh tế, phát triển xã hội theo hướng văn minh… Bài viết này sẽ tập trung làm rõ nguyên nhân khởi phát phong trào, trình bày quá trình hình thành, phát triển của phong trào “Văn minh hóa” ở Việt Nam, từ đó, phân tích tác động và rút ra những điểm tương đồng và khác biệt của phong trào này ở Việt Nam và Nhật Bản.

Xem chi tiết

Kinh tế và xã hội người Hoa ở Chợ Lớn vào cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20 (Phần 1)

Chợ Lớn, cách Sài Gòn khoảng 6km, trước đây từng được coi là thủ đô lúa gạo của toàn Đông Dương. Chợ Lớn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Nam Kỳ xưa kia và cho đến gần đây. Lịch sử Sài Gòn gắn liền với lịch sử Chợ Lớn. Chợ Lớn được thành lập trước Sài Gòn. Sài Gòn thật ra là tên trước đây đặt cho khu Chợ Lớn và chính tên Sài Gòn có thể có nguồn gốc từ “Tai Ngon” hoặc “Tin-Gan” (âm Hán Việt là Đề Ngạn, chỉ thành phố gần đê dọc kênh Tàu Hủ) mà người Quảng Đông đọc là “Thầy Ngòn” hay “Thì Ngòn”.

Xem chi tiết

Săn bắn thú vật hoang dã ở Nam bộ đầu thế kỷ 20

Bài viết thuật lại nạn săn bắn thú vật hoang dã ở Nam Bộ vào đầu thế kỷ 20 qua một số
sách báo và hồi ký của người nước ngoài. Qua đó, có thể thấy vào thời điểm này, Nam Bộ, đặc biệt là vùng chung quanh Sài Gòn vẫn còn là vùng đất rất phong phú về đa dạng sinh học, với nhiều loài động thực vật đặc hữu và khung cảnh thiên nhiên hoang dã, khiến cho nơi đây trở thành địa bàn săn bắn lý tưởng của giới quý tộc, thượng lưu người Âu….

Xem chi tiết

Tìm hiểu hoạt động ngoại thương của cộng đồng người Hoa ở Hội An (XVI – XVIII)

Theo tác giả Đinh Trọng Tuyên trong cuốn biên khảo “Dinh Trấn Thanh Chiêm”, thì sau khi xây dựng xong Dinh trấn Thanh Chiêm, công việc đầu tiên của các chúa Nguyễn là phát triển cảng thị Hội An ở tổng Phú Chiêm nằm trên cửa Đại Chiêm, bờ bắc sông Chợ Củi (Sài Thị Giang) để trao đổi và xuất nhập khẩu hàng hóa. Phát triển một trung tâm thương mại tại khu vực Hội An…

Xem chi tiết

Hội nhập hay phân cực: Những hiệu ứng xã hội của mạng xã hội trực tuyến

Mạng xã hội trực tuyến trên Internet ngày nay đã lan truyền rộng khắp các tầng lớp xã hội ở hầu hết các quốc gia. Vậy câu hỏi có thể đặt ra là đâu là những hiệu ứng xã hội tích cực của mạng xã hội, và đâu là những hiệu ứng tiêu cực? Nó góp phần vào sự hội nhập xã hội hay sự phân cực xã hội và sự phân hóa xã hội? Tại sao lại nảy sinh hiện tượng “tung tin giả” trên mạng xã hội? Tại sao lại người ta lại thích nghe “tin giả” và tin vào “tin giả”? Thế nào là tình trạng “ngộ độc” trên mạng xã hội? Đấy chỉ là một vài trong số những câu hỏi mà bài tổng quan nghiên cứu sau đây cố gắng giải đáp.

Xem chi tiết

Phương tiện vận chuyển và đánh bắt của các tộc người thiểu số Việt Nam giai đoạn thế kỷ X – XVIII

Tuy sinh sống ở các khu vực khác nhau, nhưng phương tiện vận chuyển và vũ khí săn bắt của các tộc người có nhiều nét tương đồng về chủng loại, cách thức chế tác và chức năng sử dụng. Đó là các loại gùi, bung, dậu,… để mang vác bằng sức người, các loại xe quệt, xe bò, xe trâu kéo,…để vận chuyển trên bộ; các loại thuyền, bè, mảng để vận chuyển trên sông, suối,…; đó là việc bắt voi rừng, thuần dưỡng, sử dụng trong vận chuyển hàng hóa, kéo gỗ và trong chiến tranh tự vệ.

Xem chi tiết

Xã hội của người Xtiêng ở Bình Phước hiện nay

Xtiêng là tộc người cư trú lâu đời ở vùng đất Đông Nam Bộ, trong đó tập trung đông
nhất ở tỉnh Bình Phước. Người Xtiêng có nhiều nhóm, trong đó nổi bật nhất là hai nhóm
Bù Lơ và Bù Đeh, cư trú ở hai khu vực khác nhau, và có tổ chức xã hội cũng như hoạt
động kinh tế truyền thống khác nhau. Điều đó tạo nên sắc thái đa dạng trong xã hội của
tộc người Xtiêng. Tuy nhiên, tính đa dạng ấy rồi cũng biến đổi. Sự thay đổi đó được biểu
hiện cụ thể trong cấu trúc gia đình, dòng họ và trong quản lý xã hội; …

Xem chi tiết

Có hay không “Xã hội học sáng tạo”? Tại sao không!

… “Xã hội học về Sáng tạo” chỉ là một khuynh hướng chuyên ngành xã hội học, còn “Xã hội học sáng tạo” mới là một chuyên ngành xã hội học độc lập cần được xây dựng. Dự án xây dựng chuyên ngành “Xã hội học sáng tạo” là hoàn toàn khả thi và khả dụng trong Xã hội học đương đại trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng. Bài viết tập trung phân tích các khái niệm “Sáng tạo” (Creation, Creativity), “Tư duy sáng tạo” (Creative thinking), và quan niệm về “Xã hội học sáng tạo” nhằm làm rõ vấn đề trên.

Xem chi tiết

Diện mạo cộng đồng ngư dân Sông Đốc

Bài viết này tập trung miêu tả diện mạo cộng đồng ngư dân Sông Đốc (huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau) để góp phần tìm hiểu các cộng đồng ngư dân ven biển Nam Bộ hiện nay. Thực hiện bài viết này, chúng tôi sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính, theo hai hướng tiếp cận điền dã dân tộc học cũng như phỏng vấn sâu để thu thập dữ liệu. Ngoài ra, quan điểm tiếp cận cộng đồng là quan điểm chính của bài viết. Quan điểm này giúp chúng tôi đánh giá một cách khách quan về hiện trạng, hướng phát triển của cộng đồng này.

Xem chi tiết

Phân tầng xã hội dựa trên nghề ở Nam Bộ từ thập niên 2000 đến nay

Bài viết sử dụng bốn bộ dữ liệu điều tra mức sống dân cư (VHLSS) 2006, 2010, 2014 và 2018 để phân tích phân tầng xã hội dựa trên nghề ở Nam Bộ. Kết quả phân tích cho thấy, cơ cấu giai tầng ở Nam Bộ sau 12 năm vẫn mang đặc điểm của một xã hội công nghiệp chưa hoàn thành với các nhóm nghề thuộc tầng dưới trong tháp phân tầng chiếm tỷ lệ khá cao ở hầu hết các năm, còn các nhóm nghề thuộc tầng trên và tầng giữa chiếm tỷ lệ tương đối thấp.

Xem chi tiết

Sự thay đổi quyền quyết định trong gia đình mẫu hệ (Nghiên cứu trường hợp người Raglai ở tỉnh Khánh Hòa)

Trên cơ sở khảo sát về người Raglai ở huyện Khánh Sơn, huyện Khánh Vĩnh và thành phố Cam Ranh thuộc tỉnh Khánh Hòa, bài viết bước đầu tìm hiểu về quyền quyết định của phụ nữ và nam giới trong gia đình mẫu hệ dưới tác động của quá trình đổi mới, giao lưu và hội nhập. Kết quả khảo sát cho thấy, vị trí, vai trò và quyền lực của người vợ, người chồng trong gia đình đã có sự thay đổi đáng kể, theo xu hướng đáng khích lệ, đó là sự bàn bạc, sẻ chia giữa hai vợ chồng, hướng tới sự bình đẳng giới trong xã hội hiện đại.

Xem chi tiết