Bài viết nghiên cứu khoa học (2019)

Chùa Bảo Tịnh được tổ sư Liễu Quán khai sơn vào khoảng năm 1710, thời chúa Nguyễn Phúc Khoát, có vị trí nằm ở giữa trung tâm thành phố Tuy Hòa. Đến nay, chùa Bảo Tịnh bằng nhiều hoạt động khác nhau đã tiếp tục truyền tải giá trị của Phật giáo đến đời sống tinh thần của người Phật tử. Trong bài viết này, tác giả tập trung làm rõ niềm tin của tín đồ chùa Bảo Tịnh hiện nay qua khảo sát bằng phương pháp định lượng và định tính nhằm góp phần làm rõ vai trò của chùa Bảo Tịnh đối với cộng đồng tín đồ Phật giáo ở thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên hiện nay.

Phật giáo là một tôn giáo có nội dung sâu sắc, uyên thâm, luận bàn về nhân sinh quan và trên cơ sở đó tìm hướng giải thoát cho con người đó là con đường hoàn thiện đạo đức cá nhân trong đó có đạo Hiếu. Đạo Hiếu trong Phật giáo là quan niệm của Phật giáo về công ơn, cách báo ơn của con người đối với cha mẹ, chúng sinh, Quốc vương và Tam bảo trên con đường đi đến giải thoát. Trên cơ sở phân tích, so sánh giữa nội dung đạo Hiếu trong Phật giáo với đạo Hiếu Nho giáo, nghiên cứu đã rút ra một số đặc điểm của đạo Hiếu trong Phật giáo…

Tang lễ là một nghi lễ trong chuỗi nghi lễ vòng đời con người của nhiều dân tộc trên thế giới. Trong bài viết này, chúng tôi xin đề cập đến tang lễ của người Khmer An Giang theo Phật giáo Nam tông từ các nghi thức diễn ra trong quá trình tiến hành tang lễ đến các nghi thức thờ cúng sau đám tang. Bài viết còn đề cập đến một số biến đổi trong tang ma và tục thờ cúng người chết của người Khmer An Giang hiện nay.

Vốn là một nhân vật thuộc dòng “ông Đạo” Nam Bộ nổi tiếng một thời, hình tượng ông Đạo Nằm Trần Văn Thế trong một thời gian dài đã chi phối đời sống văn hóa tâm linh
của cư dân vùng cù lao Giêng, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang. Do nhiều nguyên nhân, dần dần cách nghĩ và cách hiểu của nhiều người về ông không giống nhau, đôi khi có chỗ sai lệch. Chúng tôi cho rằng, từ một danh xưng ông Đạo đại trà trở thành hiện tượng tôn giáo – tín ngưỡng cho cả một vùng đất lâu đời ắt hẳn phải có điều thâm sâu huyền diệu nào đó…

Trong một loạt các ông đạo với hành tung bí ẩn, như: Đạo Khùng, Đạo Đèn, Đạo Chợ, Đạo Gò Mối, Đạo Đọt, Đạo Nằm, Đạo Dừa, v.v… ở Nam Bộ, chỉ một bộ phận các ông đạo bị mệnh danh là “gian đạo sĩ”. Đây là cách chính quyền phong kiến lẫn thực dân gọi các ông đạo chuyên rao giảng về thuyết tận thế và Hội Long Hoa, gián tiếp hoặc trực tiếp tham gia các hội kín, kêu gọi canh triều hoán đại, hoặc phản Pháp phục Nam…

Trong bài viết này, tác giả kết hợp phân tích các dữ kiện lịch sử, dựa trên điểm tương đồng cốt lõi trong hình thức tín ngưỡng Ngũ Công Vương Phật, và khảo cứu các câu truyện truyền miệng và tư liệu thành văn ghi chép về các ông đạo từng bị mệnh danh là “gian đạo sĩ” nhằm làm rõ một hiện tượng văn hóa, tôn giáo thú vị ở Nam Bộ thế kỷ 19.

Hầu hội là một trong hình thức hầu đồng đã và đang tồn tại trong sinh hoạt tín ngưỡng thờ Mẫu của cư dân Việt theo dạng thức miền Trung ở Đà Lạt, Lâm Đồng. Đặc trưng nổi bật của hầu hội là sự tham gia đông đảo của các thanh đồng, cách thức hầu theo cõi, số lượng hầu dâng ít, vàng mã đặc trưng là đồ chìm… Từ khi tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, hoạt động hầu hội ở Đà Lạt ngày càng nhộn nhịp hơn…