Văn học

 Thế kỷ XVI, xã hội có nhiều biến đổi sâu sắc và chi phối một cách tiêu cực đến các phạm trù đạo đức Nho giáo và truyền thống đạo lí dân tộc. Chế độ phong kiến đang dần đánh mất lòng tin vào kẻ sĩ. Vì thế, thơ triết lí trở thành một phương tiện hữu hiệu để phục vụ con người, giải thích cho những biến động của xã hội đương thời. Nguyễn Bỉnh Khiêm, một mặt đã tiếp thu một cách sáng tạo những nội dung triết lí của các bậc tiền nhân, mặt khác, do xu thế thời đại và để đáp ứng những đòi hỏi của lịch sử mà thơ triết lí Nguyễn Bỉnh Khiêm có nhiều nét độc đáo.

Thơ Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) sau 1975 là những điệu tâm tình chất chứa bao niềm vui, nỗi buồn và cả bao điều trăn trở trước cuộc đời. Qua đó, người đọc hình dung được phần nào bức chân dung tinh thần mang dấu ấn riêng của cuộc sống, cách cảm nghĩ và lối sống thấm đượm nghĩa tình của con người ĐBSCL. Điều đó đã góp phần làm nên sinh lực nghệ thuật riêng, sự khởi sắc rất đáng trân trọng của thơ ĐBSCL.

Monogatari là một thể loại xuất hiện từ rất sớm và có tiến trình phát triển lâu dài, liên tục trong lịch sử văn học Nhật Bản, bắt đầu từ những truyện kể rất gần với thế giới thần thoại và truyền thuyết cổ xưa và kéo dài cho đến lúc hòa mình vào dòng chảy của tiểu thuyết Nhật Bản hiện đại. Bài viết này giới thiệu đến độc giả Việt Nam thể loại monogatari như một bộ phận của văn học Nhật Bản được nhìn nhận trong tiến trình phát triển chung của văn chương tự sự trên thế giới.

… Thế kỉ X-XV được xem là giai đoạn hoàng kim của văn chính luận trung đại Việt Nam. Thông qua bài viết, chúng tôi sẽ đưa đến một cái nhìn khái quát về những đặc điểm của nhân vật hoàng đế trong văn chính luận Việt Nam từ thế kỉ X – XV, tiêu biểu như: Khẩu khí hoàng đế qua việc khẳng định vị thế quốc gia, dân tộc; Hoàng đế trị vì bằng nền đức trị, nhân nghĩa và có tư tưởng thân dân…

Trong khoa học văn học, văn học dân gian là một loại của nghệ thuật ngôn từ. Tuy nhiên, nếu vấn đề thể loại trong văn chương viết chủ yếu thuộc phạm trù thẩm mĩ thì với văn học dân gian, mỗi thể loại lại là một kết cấu nghệ thuật mang tính lịch sử. Do đó, vấn đề phân tích tác phẩm văn học dân gian từ góc nhìn thể loại phải xuất phát từ nguyên lý cho rằng: “Trong văn học dân gian, thể loại là cái đơn vị cơ bản mà mọi công việc nghiên cứu đều phải xuất phát từ đó” (V.Ia.Prop)…

Bài báo này bước đầu tìm hiểu những nội dung phản ánh của tục ngữ Khmer, gồm những tri thức về thiên nhiên, kinh nghiệm trong lao động sản xuất, về các mối quan hệ trong gia đình, xã hội, là những lời khuyên răn về lối sống, về cách ứng xử của nhân dân Khmer… được thực hiện theo phương pháp so sánh với tục ngữ Việt.

… Bên cạnh những nhà văn đã để lại dấu ấn từ giai đoạn trước, ở giai đoạn này xuất hiện thêm nhiều nhà văn và họ sớm khẳng định được vị trí của mình trên văn đàn bằng các tác phẩm giá trị. Họ quan tâm đến nhiều mảng đề tài về cuộc sống đời thường; thân phận con người; thiên nhiên, văn hóa miền Tây Nam Bộ. Sự đa dạng trong đề tài phản ánh và và đặc sắc về nghệ thuật đã tạo cho truyện ngắn Đồng bằng sông Cửu Long có một diện mạo riêng. Trong bài viết này, một số mảng đề tài và một số đặc điểm nghệ thuật được khai thác dưới góc nhìn thể loại.

Trong nghiên cứu này, chúng tôi tập trung kiến giải motif hóa thân – motif đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải các vấn đề bất khả giải trong đời sống hiện đại. Từ đó, chúng tôi phân tích sự thành công và đóng góp của Kafka trong nền văn học thế giới.

Vấn đề hành lạc trong thơ Nguyễn Công Trứ từ trước đến nay đã có nhiều nhà nghiên cứu phê bình lên tiếng phê phán. Thế nhưng cách nhìn có phần hạn hẹp, thiên kiến đó đã vô tình che lấp đi những giá trị nhân văn và hiện đại trong sáng tác của tác giả. Từ góc nhìn loại hình, Nguyễn Công Trứ thuộc kiểu nhà nho tài tử: lấy hưởng lạc, thích chí làm tuyên ngôn và mục đích sống…

Thông thường, khi nghiên cứu văn học của một dân tộc, một quốc gia, người ta thường phân chia thành hai loại chủ yếu là văn học dân gian và văn viết, với ngầm định tiêu chí cho từng loại. Trong văn học của đồng bào dân tộc Thái, rất khó tìm ra một ranh giới rõ ràng cho sự phân định giữa hai dòng văn học dân gian (folklore) và văn học viết. Bài viết này không nhằm mục đích phân tích sự phân định ấy mà nhằm làm rõ những giá trị đặc sắc trong các sáng tác văn học và ảnh hưởng tới việc hình thành nhân cách văn hóa trong cộng đồng người Thái miền Tây Xứ Nghệ (Trần Văn Thức, 2017)…

Ẩn dụ ý niệm (conceptual metaphors) là một khái niệm của Ngữ nghĩa học tri nhận. Tìm hiểu những ẩn dụ ý niệm trong Tràng giang của Huy Cận, một mặt giới thiệu những hình ảnh ẩn dụ phổ quát, quen thuộc trong tư duy của người Việt, mặt khác đi vào lý giải, phân tích các yếu tố sáng tạo trong việc cụ thể hóa ẩn dụ ý niệm của Huy Cận qua Tràng giang…

Lượt xem: 31 VIETNAMESE NEW POETRY MOVEMENT IN THE MODERNIZING CONTEXT OF EAST ASIAN POETRY IN THE FIRST HALF OF