Sử học

Sử dụng trực quan sinh động là con đường quan trọng để nâng cao chất lượng dạy học lịch sử ở các Trường Trung học Phổ thông hiện nay. Hệ thống di tích lịch sử với tư cách là
một bộ phận của đồ dùng trực quan do đó cũng có ý nghĩa to lớn đối với quá trình dạy học lịch sử. Thành phố Đà Nẵng có hệ thống di tích lịch sử phong phú, phản ánh nhiều mặt tiến trình phát triển của lịch sử dân tộc vì thế có vị trí, ý nghĩa trực tiếp trong dạy học lịch sử Việt Nam. Bài viết, phân tích vị trí, ý nghĩa của hệ thống di tích lịch sử trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đối với quá trình dạy học lịch sử Việt Nam ở trường trung học phổ thông.

Bài viết giới thiệu những tư liệu được khai thác chủ yếu trong bộ Đại Nam thực lục do Quốc Sử quán triều Nguyễn biên soạn. Nhà vua rất quan tâm đến công việc của Quốc Tử Giám, từ việc chọn người vào học, quy định lương bổng và quy trình giảng tập cho học sinh đến nội dung giảng dạy, sách dạy và tuyển chọn những người tài giỏi vào bộ máy quản lý Nhà nước. Đặc biệt lần đầu tiên, việc học trong Quốc Tử Giám đã có cả con em của các thổ quan. Đồng thời cũng lần đầu tiên dưới triều Minh Mạng (tháng 9/1840) có việc lấy đỗ cả những người họ tôn thất.

Nãm 1909, Henry Parmentier đã công bố việc khảo sát di tích thành Hồ trong công trình Thống kê khảo tả các di tích Chăm ở Trung kỳ. Ngoài phần mô tả, ông còn thực hiện bản vẽ thành. Theo mô tả của H. Parmentier, thành Hồ nằm bên tả ngạn sông Đà Rằng, cách cửa sông Đà Rằng độ 15km. Tòa thành hình vuông, cạnh 600m được xây chính hướng. Thành có hào rộng 30m bảo vệ tường khá cao ở mặt Bắc và Đông, mặt tượng còn lại rộng 3- 5m….

Sách Đại Nam nhất thống chí của Quốc sử quán triều Nguyễn chép về toà thành Hồ hay thành cổ An Nghiệp trong một đoạn rất ngắn: ” Thành cổ An Nghiệp: ở phía Bắc sông Đà Diễn, thuộc xã An Nghiệp huyện Tuy Hoà, chu vi 1400 trượng; tương truyền do người Chiêm Thành xây, tục gọi thành Hồ….

Phong trào Đông Du là một hoạt động nổi bật trong phong trào yêu nước ở Việt Nam đầu thế kỷ XX dựa trên nền tảng xu hướng Duy Tân đất nước do Phan Bội Châu lãnh đạo. Ở Nam Kỳ, phong trào Đông Du có vị trí, ý nghĩa lịch sử quan trọng, có những nét đặc trưng và là điểm nhấn trong phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam đầu thế kỷ XX.

     Bài viết này đề cập đến một số nét riêng của phong trào Đông du ở Nam Kỳ, trong so sánh với phong trào ở Bắc Kỳ và Trung Kỳ. Qua đó, làm rõ một số đóng góp của phong trào Đông Du đối với hoạt động kháng Pháp của nhân dân Nam Kỳ đầu thế kỷ XX.

Bài viết tìm hiều về tổ chức quân đội Việt Nam thời kì chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn từ cuối thế kỉ XVI đến nửa đầu thế kỉ XIX. Chính quyền chúa Nguyễn và các vị vua đầu triều Nguyễn đã xây dựng được một lực lượng quân đội ngày càng lớn mạnh, tinh
nhuệ, với đầy đủ các binh chủng, được trang bị vũ khí hiện đại đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng, củng cố bộ máy chính quyền, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của quốc gia.

Tìm hiểu lịch sử Đại Việt thời Lý (1009 – 1225), chúng ta cần làm sáng tỏ một trong những nhân tố quan trọng tạo nên sự sung túc của đất nước thời kỳ này. Đó là lực lượng nhân công được “nhập khẩu” về từ nhiều nguồn khác nhau: Trung Hoa, Chiêm Thành, Ai Lao… đã tham gia trong hầu hết các hoạt động kinh tế với thân phận nô lệ, góp phần tạo nên nhiều kiến trúc và công trình văn hóa trong giai đoạn đầu tự chủ…

XEM LẠI THỰC LỤC VỀ HIỂN TÔNG HIẾU MINH HOÀNG ĐẾ NGUYỄN PHÚC CHU, TA THẤY NGƯỜI KHI THÌ BẮC TUẦN, KHI THÌ NAM LÝ; NHƯNG SỐ LẦN RA BẮC THÌ NHIỀU, CÒN SỐ LẦN VÀO NAM THÌ CHỈ CÓ MỘT LẦN VÀO QUẢNG NAM NĂM 1719. SONG PHƯƠNG TIÊN NGỰ DU BẰNG ĐƯỜNG BỘ HAY ĐƯỜNG THỦY, CÁC ĐIỂM DỪNG Ở ĐÂU… THÌ SỬ GHI KHÔNG RÕ. DỰA VÀO MỘT SỐ DI VẬT KHÁC, CHÚNG TA ĐƯỢC BIẾT CHÚA CÓ HAI CUỘC NAM DU VÀ LỘ TRÌNH CỦA CHÚA…