Nhất thể hóa Liên minh Châu Âu hiện nay: Thách thức và xu hướng (Phần 1)

NGUYỄN AN HÀ¹
(¹ Viện Nghiên cứu Châu Âu, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam)

TÓM TẮT

     Trải qua hơn 60 năm hình thành và phát triển, Liên minh Châu Âu (EU) đạt được nhiều thành tựu to lớn, là hình mẫu liên kết khu vực vì mục tiêu hòa bình, thịnh vượng và phát triển. Tuy nhiên, sự kiện Brexit (Anh rời khỏi EU) cùng với hàng loạt các vấn đề khủng hoảng nhập cư, chủ nghĩa dân túy, đang đặt EU trước những thách thức to lớn. Để thúc đẩy nhất thể hóa, EU cần phải cải tổ mạnh mẽ hơn nữa, từ cải cách thể chế tới thực hiện các chính sách trong các lĩnh vực, nhằm giúp EU vượt qua khủng hoảng.

Từ khóa: Cải tổ, Liên minh Châu Âu, nhất thể hóa.

Phân loại ngành: Quốc tế học.

ABSTRACT

     After over 60 years of development since its establishment, the European Union (EU) has made many great achievements, becoming a model of regional integration for the purpose of peace, prosperity and development. However, the Brexit (Britain leaving the EU) and a series of issues of the immigration crisis, populism…, are placing the bloc in front of major challenges. To accelerate its unification, the EU needs to further its reshuffle, which ranges from the institutional reform to the implementation of policies in various fields, to help the bloc overcome the crisis.

Keywords: Reshuffle, European Union, unification.

Subject classification: International studies.

x
x x

1. Đặt vấn đề

     Quá trình hình thành và phát triển của EU dựa trên sự liên kết ngày càng sâu rộng bắt đầu từ trụ cột kinh tế, lan tỏa sang trụ cột tư pháp nội vụ rồi an ninh chính trị, gắn liền với việc xây dựng, đàm phán và kí kết các hiệp ước. Đây là những nền tảng pháp lý cơ bản mang tính hiến định đặt ra các mục tiêu liên kết cũng như nghĩa vụ và quyền lợi mà các nước tham gia kí kết cam kết thực hiện. Các hiệp ước của EU qui định mục đích, việc thiết kế, vận hành cơ cấu bộ máy thể chế, sự tương tác giữa các thể chế chung, sự chia sẻ quyền hạn giữa các thể chế siêu quốc gia với các nước thành viên, nhằm tăng cường liên kết cả về chiều rộng lẫn chiều sâu.

     Những Hiệp ước quan trọng đánh dấu các giai đoạn phát triển cả về chiều rộng và chiều sâu của EU bao gồm:

     – Hiệp ước Paris 1951 (có hiệu lực năm 1952) thành lập Cộng đồng Than và Thép Châu Âu (ECSC), gồm 6 nước: Pháp, Đức, Ý, Bỉ, Hà Lan, Luxembourg. Hiệp ước nhằm tạo lập một thị trường than – thép chung và tự do, giá trị thị trường thả nổi và không có thuế xuất nhập khẩu cũng như trợ giá.

     – Hiệp ước Roma 1957 (có hiệu lực năm 1958) thành lập Cộng đồng Năng lượng nguyên tử (Euratom) và Cộng đồng Kinh tế Châu Âu (EEC) gồm 6 nước trên. Hiệp ước kêu gọi tăng trưởng kinh tế cân bằng thông qua việc thiết lập một liên minh thuế quan với thuế xuất nội địa chung, các chính sách về nông nghiệp, vận tải và thương mại; mở rộng cộng đồng tới các nước Châu Âu khác.

     – Hiệp ước Bruxelles 1965 (có hiệu lực năm 1967) (hay còn gọi là Hiệp ước hợp nhất) hợp nhất ba cộng đồng: ECSC, Euratom và EEC thành Cộng đồng Châu Âu (EC). Hiệp ước này được xem như bước khởi đầu thực sự cho mô hình của EU ngày nay.

     – Hiệp ước Maastricht 1992 (có hiệu lực năm 1993) lần đầu tiên nêu ra ba trụ cột của EU: (1) Cộng đồng Châu Âu; (2) Trụ cột về chính sách đối ngoại và an ninh chung nhằm tạo ra cơ chế phối hợp xây dựng kế hoạch và thực thi chính sách đối ngoại và an ninh chung giữa các nước thành viên trên cơ sở đảm bảo chủ quyền quốc gia; và (3) Trụ cột về chính sách hợp tác nội vụ và tư pháp. Đồng thời, Hiệp ước cũng đưa ra lộ trình cho việc xây dựng đồng tiền chung Châu Âu (Euro) và Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB).

      – Hiệp ước Amsterdam 1997 (có hiệu lực năm 1999) (hay còn gọi là Hiệp ước Maastricht sửa đổi) Hiệp ước Amsterdam là bước tiến mới cho quá trình nhất thể hóa của Châu Âu với thành tựu nổi bật nhất là sự ra đời của đồng tiền chung và sự hoàn thiện về quyền cá nhân của con người, tiến tới một nền dân chủ hơn nữa. EU giờ đây trở nên thống nhất hơn cả về thể chế và pháp luật.

     – Hiệp ước Nice 2001 (có hiệu lực năm 2003) chú trọng vào cải cách thể chế và tăng cường vai trò cho Nghị viện Châu Âu trong quá trình mở rộng, kết nạp hàng loạt các thành viên mới Trung Đông Âu.

     – Hiệp ước Lisbon 2007 (có hiệu lực năm 2009) (ban đầu được gọi là Hiệp ước cải cách) chính thức hủy bỏ ba trụ cột cơ bản của Hiệp ước Maastricht để tạo ra một khuôn khổ pháp lý chung cho EU nhằm đẩy nhanh cải cách cơ cấu kinh tế, nhấn mạnh khía cạnh phát triển xã hội, hướng tới nhất thể hóa chính sách an ninh đối ngoại cũng như tư pháp nội vụ.

     Các hiệp ước là nền tảng pháp lý để xây dựng các thể chế siêu quốc gia cũng như quyền hạn của những thể chế này trong quá trình lập pháp, sau đó áp dụng vào các nước thành viên, buộc các nước thành viên phải tuân thủ, đây là đặc tính siêu quốc gia của EU. Mặt khác, bản thân các hiệp ước được thông qua bởi các Hội nghị Liên chính phủ (IGC) của chính các nước thành viên, thể hiện bản chất liên quốc gia của EU. Nói một cách khác tính đặc thù của thể chế khu vực trong liên kết của EU là sự kết hợp giữa các đặc tính và thể chế siêu quốc gia với đặc tính và thể chế liên chính phủ.

     Ngay từ giai đoạn đầu tiên của quá trình liên kết, EU đã mong muốn xây dựng mô hình hoạt động có hiệu quả, có khả năng thực hiện quyết định ở cấp độ chung. Mô hình này được xây dựng trên các thiết chế quan trọng là: Hội đồng Châu Âu, Hội đồng Bộ trưởng, Ủy ban Châu Âu, Nghị viện Châu Âu. Toà án Châu Âu, Ngân hàng Châu Âu. Những thiết chế này giống như một thiết chế của nhà nước, có sự phân chia thành các quyền hành pháp, lập pháp và tư pháp. Cùng với đó, các khái niệm công dân Châu Âu, đồng tiền chung Châu Âu, rồi Hiến pháp Châu Âu, Quân đội Châu Âu xuất hiện cho thấy EU luôn nỗ lực hướng tới một mô hình siêu quốc gia, gia tăng nhất thể hóa.

     Quá trình liên kết tất yếu dẫn đến sự chia sẻ nhất định về quyền lợi, nghĩa vụ, thậm chí chủ quyền quốc gia của các nước thành viên, và cùng với tăng cường liên kết theo chiều rộng và chiều sâu, luôn diễn ra quá trình dịch chuyển nhiều lĩnh vực thuộc chủ quyền quốc gia hay liên chính phủ sang siêu quốc gia hay gia tăng xu thế nhất thể hóa. Trong đó, việc giải quyết mối quan hệ hài hòa, “cân bằng” giữa lợi ích chung của khu vực và lợi ích riêng của mỗi quốc gia thành viên luôn là nhiệm vụ khó khăn mà EU phải nỗ lực vượt qua, tự hoàn thiện chính mình. Thực tiễn phát triển của EU cho thấy, EU luôn như “con lắc” giữa chủ nghĩa liên chính phủ và siêu quốc gia [2]. Bài viết này² phân tích những thách thức và xu hướng nhất thể hóa của EU.

2. Những thách thức quá trình nhất thể hóa Liên minh Châu Âu hiện nay

     Từ năm 2014 đến nay, trong bối cảnh quốc tế và khu vực có nhiều biến động như khủng hoảng Ucraina, khủng hoảng nhập cư, cùng với những hệ lụy từ khủng hoảng nợ công, Brexit tháng 6/2016 như một thời điểm lịch sử, làm cho “con lắc” này vừa muốn gia tăng lực hướng tâm, tăng cường nhất thể hóa, vừa chịu nhiều tác động ly tâm, hướng tới lợi ích của mỗi quốc gia, gia tăng xu thế liên chính phủ.

     Đây là một giai đoạn đầy sóng gió với EU, cùng với những khó khăn trong quá trình phục hồi phát triển kinh tế như tăng trưởng kinh tế thấp, nợ công cao, thất nghiệp cao, phân hóa xã hội sâu sắc, EU đang phải đối mặt với những thách thức mới đe dọa sự phát triển và tồn tại của mình. Trong khi khủng hoảng Ucraina vẫn chưa được giải quyết, quan hệ EU – Nga vẫn tiếp tục xấu đi thì những bất ổn từ Bắc Phi, Trung Đông cùng với sự nổi lên của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan, tình hình chiến sự của Syria càng làm cho tình hình ở Châu Âu và EU trở nên căng thẳng.

     2.1. Chủ nghĩa khủng bố và khủng hoảng nhập cư

     Năm 2015 cũng là năm mà Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) gia tăng các hoạt động khủng bố trên khắp thế giới. Trong năm 2015, cả thế giới đã phải chịu đựng 121 cuộc khủng bố và những vụ đẫm máu nhất xảy ra ở Châu Âu. Ngay từ đầu năm, nước Pháp bàng hoàng trước vụ tấn công vào tòa soạn báo Charlie Hebdo, và đến cuối năm lại chìm trong tang tóc của vụ thảm sát tại nhà hát Bataclan ở thủ đô Paris.

     Tiếp đó, dòng người di cư từ các nước Trung Đông và Bắc Phi đổ về EU tăng đột biến trong năm 2015 và trở thành cuộc khủng hoảng di cư nghiêm trọng nhất kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai. Theo Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) tính tới ngày 18/12/2015, số người tị nạn và di cư vào Châu Âu bằng đường biển và đường bộ là gần 991.000 người [5]. Cuộc khủng hoảng nhập cư thực sự đẩy EU rơi vào những mâu thuẫn và bất đồng sâu sắc. Trong khi Đức thể hiện nỗ lực bằng tuyên bố của Thủ tướng Merkel tiếp nhận 800.000 người tị nạn Trung Đông vào nước này, thì các nước Hungary và Bulgary đang phải nỗ lực cản trở dòng người tị nạn đang cố gắng vượt qua biên giới các nước này vào EU [6]. Nhiều quốc gia như Hungary, Croatia, Anh phản đối chính sách nhập cư mà EU áp đặt đối với mình khi yêu cầu bắt buộc tiếp nhận dòng người nhập cư. Những vụ khủng bố do các phần tử hồi giáo IS thực hiện ở Pháp, Bỉ, Anh… càng làm cho vấn đề nhập cư trở nên phức tạp, do nguy cơ các phần tử khủng bố trà trộn vào dòng người nhập cư ngày càng gia tăng, không kiểm soát được. Các nước đã dựng lên “biên giới kiểm soát” tạm thời nhằm ngăn cản người di cư từ Bắc Phi, Trung Đông vào nước mình, hạn chế việc tự do đi lại trong nội khối EU. Hiệp ước Schengen, niềm tự hào của EU về tự do di chuyển giữa các nước trong liên minh đang đứng trước nguy cơ tan vỡ nếu không có những biện pháp kiểm soát và điều chỉnh kịp thời. Trong suốt mấy năm qua, tị nạn và nhập cư là một trong những vấn đề gai góc, Thủ tướng Áo, nước đang làm Chủ tịch luân phiên của EU, đưa ra ý tưởng về “sự đoàn kết ủy nhiệm”, tức là các nước thành viên EU có thể lựa chọn tiếp nhận người tị nạn và di cư, hoặc cung cấp các chuyên gia và thiết bị cho việc tăng cường kiểm soát biên giới ngoại vi của khối, hoặc bằng các hình thức đóng góp khác. Tuy nhiên, đề xuất này đã bị phản đối. Thủ tướng Đức A.Merkel cho rằng giải pháp này là “không thực tế” [7] và nếu làm vậy thì sẽ có nhiều quốc gia thành viên tìm mọi cách chối bỏ trách nhiệm tiếp nhận người tị nạn. Cho đến nay, vấn đề nhập cư vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp khi số người tử vong tăng cao do người di cư chọn di chuyển bằng các tuyến đường nguy hiểm. Trong khi, các nhà lãnh đạo EU vẫn chưa thể thống nhất được một giải pháp trọn vẹn, thì phong trào chống nhập cư lại gia tăng bởi có sự góp mặt của các lực lượng cánh hữu, dân túy, cực đoan.

      2.2. Brexit – bài toán chưa có lời giải

     Tiến trình Brexit khởi đầu từ cuộc trưng cầu ý dân ở Anh năm 2016, nhưng quá trình đàm phán đã không thể diễn ra suôn sẻ trong thời gian qua, nhất là năm 2018, khi mà giữa Anh, EU cũng như nội bộ của Vương quốc Anh vẫn tồn tại những bất đồng lớn liên quan nội dung thỏa thuận. Một loạt vấn đề lớn, từ “phí thỏa thuận ly hôn” mà Anh phải trả cho EU sau khi rời khối này cho tới việc bảo vệ quyền lợi công dân hai bên, thời gian chuyển tiếp để Anh rời “mái nhà chung Châu Âu”, biên giới Bắc Ireland… đã cản bước tiến trình Brexit trên bàn đàm phán song phương cũng như ngay trong Quốc hội Anh.

      Trong những tháng đầu năm 2018, các nhà lãnh đạo hai bên đã đạt được bước tiến khi thông qua phương hướng về một giai đoạn chuyển tiếp kéo dài 21 tháng sau khi Anh rời khỏi EU vào tháng 3/2019, cũng như cho giai đoạn đàm phán tiếp theo. Với nỗ lực từ hai phía, đến khoảng giữa năm 2018, một số vướng mắc, bất đồng đã được tháo gỡ. Sáu tháng cuối năm là một chặng đường mà cả Chính phủ Anh và các nhà lãnh đạo EU căng sức đàm phán để phá thế bế tắc cho tiến trình Brexit. Dù từng nhiều lần đưa ra quan điểm cứng rắn, song cả Luân Đôn và Brussels cuối cùng đều đã có những nhượng bộ. Vào giữa tháng 11/2018, các nhà đàm phán của hai bên đạt được một dự thảo thỏa thuận về Brexit, thống nhất về vấn đề hóc búa nhất, đó là biên giới giữa Anh và Cộng hòa Ireland hậu Brexit. Văn bản bao gồm một “chốt chặn” sẽ được thiết lập dưới dạng một thỏa thuận thuế quan tạm thời trên toàn Vương quốc Liên hiệp Anh. Thỏa thuận chứa đựng những điều khoản đặc biệt dành cho Bắc Ireland, đi sâu vào các vấn đề thuế quan và phù hợp các luật lệ của thị trường đơn nhất, hơn là với phần còn lại của Vương quốc Liên hiệp Anh.

     Tiếp đó, Thủ tướng Anh T. May đã thuyết phục lãnh đạo 27 quốc gia thành viên EU nhất trí bảo đảm rằng liên minh này sẽ nỗ lực để có thể ký Hiệp định thương mại tự do (FTA) mới với Anh trước năm 2021. Về điều khoản “rào chắn mềm” trong thỏa thuận Brexit giúp duy trì đường biên giới mở giữa vùng Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland cho tới khi hai bên đạt thỏa thuận thương mại, EU khẳng định giải pháp này nhằm ngăn chặn sự xuất hiện một đường biên giới cứng trên đảo Ireland và bảo đảm sự toàn vẹn của thị trường đơn nhất. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu nhấn mạnh, EU quyết tâm hành động nhanh chóng cho một thỏa thuận song phương tiếp theo từ nay đến ngày 31/12/2020 để hai bên có thể tránh khả năng kích hoạt điều khoản nêu trên. Mặc dù Thủ tướng Anh đã nhận được sự hậu thuẫn từ EU cho thỏa thuận Brexit, song những thách thức trong nước đối với tiến trình này là không nhỏ. Ngày 10/4/2019, các nhà lãnh đạo EU đã nhất trí tiếp tục lùi thời hạn Anh rời EU tới ngày 31/10/2019. Ðây là lần thứ hai EU đồng ý gia hạn Brexit, nhằm tránh một cuộc khủng hoảng có thể xảy ra trong trường hợp Brexit cứng. Tuy nhiên, đề xuất này còn phải chờ được Anh chấp thuận. Nếu Anh chấp nhận việc gia hạn, nước Anh vẫn sẽ ở lại EU tới sau cuộc bầu cử Nghị viện Châu Âu ngày 22/5/2019 và Anh vẫn sẽ phải tham gia vào toàn bộ tiến trình này [8]. Ngay hôm sau, Thủ tướng Anh tuyên bố, nước này vẫn có thể rời EU một cách có trật tự trước ngày 22/5 tới, mặc dù hai bên đã nhất trí hoãn Brexit sáu tháng. Thủ tướng nêu rõ: “Việc gia hạn này cho phép chúng ta hoàn thành tiến trình đã gây dựng. Nếu có thể làm được điều đó trước ngày 22/5, thì chúng ta sẽ không phải tham gia cuộc bầu cử Nghị viện Châu Âu” [9]. Những diễn biến này cho thấy, việc “ly hôn” giữa Anh và EU rất phức tạp và sẽ để lại nhiều hệ lụy khó lường.

     2.3. Sự trỗi dậy mạnh mẽ của các đảng cực hữu và bài Liên minh Châu Âu

     Trong giai đoạn Brexit từ năm 2016 đến nay, người dân EU chứng kiến sự lớn mạnh chưa từng có của các đảng cực hữu, hoài nghi Châu Âu trong các cuộc bầu cử tại: Ý, Thụy Điển, Hungary, Đức. Tại Ý, ngày 4/3/2018 đã đi vào lịch sử Châu Âu với kết quả tổng tuyển cử đánh dấu chiến thắng tuyệt đối của các đảng dân túy, bài EU và chống chính thống. Các đảng này thắng tổng cộng hơn 50% số phiếu, trong khi Đảng Dân chủ (PD) của cựu thủ tướng Matteo Renzi chịu thất bại lớn, xếp thứ 3 sau liên minh trung hữu do đảng cực hữu Liên đoàn và đảng Five Star Movement thống trị [10]. Trong khi đó, tại Pháp, tỷ lệ ủng hộ đối với Tổng thống Emmanuel Macron đã sụt giảm mạnh trong những tháng cuối năm 2018. Theo một cuộc thăm dò dư luận hồi cuối tháng 10/2018, mức ủng hộ đối với ông Macron hiện chỉ còn khoảng 26%, mức thấp từ trước đến nay [11]. Tỷ lệ ủng hộ đối với đảng Nền Cộng hòa Tiến bước (LREM) của ông Macron cũng chứng kiến sự sụt giảm tương tự và thấp hơn so với đảng dân túy Tập hợp Quốc gia (RN) của bà Marine Le Pen.

     Tại Hungary, ông Viktor Orbán, một người hoài nghi EU, chủ trương không tiếp tục hòa nhập sâu hơn vào EU và đã từ chối tham gia chương trình tái định cư người di cư của EU, đã tái đắc cử nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp với chiến thắng áp đảo. Thắng lợi này phản ánh sự tín nhiệm của cử tri Hungary dành cho quan điểm cứng rắn của ông trong vấn đề người nhập cư. Ngày 10/11/2018, theo kết quả cuộc thăm dò dư luận của hãng Median ở Hungary tỷ lệ ủng hộ đối với đảng Fidesz của Thủ tướng Hungary Viktor Orbán cùng với đồng minh là đảng Nhân dân Dân chủ Cơ đốc giáo đã vượt xa so với các đối thủ khác và đạt mức 63%. Trong khi đó, đảng xếp vị trí thứ hai là Jobbik chỉ có tỷ lệ ủng hộ ở mức 11% [12].

      Tại Đức, các đảng cực hữu hay dân túy cũng nổi lên và thăng tiến dựa trên sự bất mãn của dân chúng. Trường hợp của đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AFD) đã thăng tiến mạnh mẽ trong năm 2018 khi lần đầu trong lịch sử liên tục thắng cử trong các cuộc bầu cử cấp bang và có mặt ở tất cả nghị viện 16 bang. Theo kết quản khảo sát của Viện Infratest Dimap tiến hành cho kênh truyền hình ARD ngày 21/9/2018 cho thấy đảng AFD giành được tỷ lệ ủng hộ 18%, vượt qua đảng Dân chủ xã hội (SPD) với tỷ lệ ủng hộ 17% [13]. Lần đầu tiên một đảng theo đường lối cực hữu và bài ngoại đã vượt qua đảng Dân chủ xã hội (SPD) để vươn lên vị trí thứ hai về mức độ ủng hộ tại Đức.

     Bên cạnh đó một sự đe dọa lớn nữa cho sự ổn định của EU là các đảng cực hữu tại EU hiện nay đã có chủ trương thành lập liên minh dân túy. Mới đây, các nhà lãnh đạo cánh hữu, bảo thủ và dân túy ở Hungary, Pháp và Ý đã có những động thái liên minh với nhau. Trong tháng 8/2018, Phó Thủ tướng Ý Matteo Salvini đã gặp Thủ tướng Hungary Viktor Orbán và hai bên cam kết thành lập một mặt trận dân túy nhằm chống lại những nhân vật theo chủ nghĩa toàn cầu thuộc phe Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Đến tháng 9/2018, ông Salvini cũng có cuộc gặp với bà Marine Le Pen và hai nhà lãnh đạo này đã công bố triển vọng thành lập cái gọi là “Mặt trận Tự do” nhằm đoàn kết phe dân túy trong Nghị viện Châu Âu. Một số nhà phân tích cho rằng, trong thời gian tới, một liên minh dân túy chống nhập cư giữa ba nhân vật Viktor Orbán, Matteo Salvini và Le Pen có khả năng sẽ được thành lập trước thềm cuộc bầu cử Nghị viện Châu Âu.

     Đặc biệt, trong các cuộc thăm dò dư luận mới nhất ở Châu Âu cho thấy các đảng dân túy, chống nhập cư ở Pháp, Ý và Hungary đang ngày càng nhận được nhiều sự ủng hộ, vượt xa so với các đối thủ của họ trong bối cảnh cuộc bầu cử Nghị viện Châu Âu vào tháng 5/2019.

     2.4. Phong trào “Áo vàng” bùng nổ từ Pháp và lan rộng ra các nước

     Cuộc biểu tình lớn nhất trong nửa thế kỉ qua tại Pháp nổ ra từ ngày 17/11/2018 khi hàng chục nghìn người mặc áo vàng xuống đường kêu gọi chính phủ cắt giảm thuế xăng dầu, điều chỉnh chính sách kinh tế và thể hiện sự phản đối Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Sau vài tuần, phong trào “Áo vàng” tại Pháp đã biến từ một cuộc biểu tình vì một vấn đề đơn lẻ thành một cuộc phản kháng với một danh sách dài gồm những bất bình với Tổng thống Emmanuel Macron và chủ nghĩa tự do kiểu mới của Châu Âu. Ngày 15/12/2018, hàng nghìn người tuần hành ở thủ đô Rome của Ý với áo vàng và khẩu hiệu “Đứng dậy! Đấu tranh vì quyền của bạn!”. Nguyên nhân của cuộc biểu tình này do Quốc hội Ý đã thông qua Luật Nhập cư mới vào ngày 28/11/2018 [14]. Tại Áo ngày 16/12/2018, khoảng 17 nghìn người ở thủ đô Vienna bất chấp thời tiết lạnh giá đã đổ xuống đường để tham gia cuộc biểu tình chống chính phủ, phản đối chính sách di cư của nhà chức trách, đồng thời yêu cầu giảm ngày làm việc và bãi bỏ các biện pháp khắc khổ.

     Mời xem tiếp:

    Nhất thể hóa Liên minh Châu Âu hiện nay: Thách thức và xu hướng (Phần 2)

Nguồn: Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 6 – 2019

Ban Tu Thư (thanhdiavietnamhoc.com)