Công luận báo – tờ báo được khai sinh với vai trò là một tờ Công báo của chính quyền thực dân thời kỳ đầu thường có cái nhìn “khắt khe” với Thơ mới. Qua khảo sát các bài nghiên cứu, phê bình văn chương trên Công luận báo, bài viết sẽ cung cấp thêm cho người đọc góc nhìn mới về quan điểm của tờ báo về phong trào Thơ mới và cuộc tranh luận giữa thơ mới và thơ cũ.
Xem chi tiếtHòa vào cuộc chiến chống Pháp của cả nước, Thiên hộ Võ Duy Dương (1827 – 1866) và Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều (? – 1866) là hai trong những vị tướng làm nên trang sử hào hùng của mảnh đất Đồng Tháp nói riêng và dân tộc Việt Nam nói chung. Lòng trung can nghĩa đảm của hai ông đã được triều đình Nguyễn vinh danh qua các đạo sắc phong, với các mỹ tự: Hộ quốc Hàm phu Hoằng tế Thiện trợ Dũng liệt Quảng uy Trung trực Anh đoán, Đoan túc Tôn thần…
Xem chi tiếtNam Bộ Việt Nam là địa bàn có nhiều tôn giáo, bao gồm những tôn giáo thế giới và các tôn giáo ra đời trong bối cảnh cụ thể của Nam Bộ cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Các tôn giáo bản địa (tôn giáo dân tộc) một mặt, góp phần làm phong phú văn hóa người Việt, mặt khác, lại có tác động chi phối đến đời sống mọi mặt của người Việt Nam Bộ. Bài viết của chúng tôi trình bày về ảnh hưởng và tác động của giá trị tôn giáo đối với đời sống xã hội vùng Nam Bộ, bao gồm các cộng đồng dân cư sinh sống nơi đây.
Xem chi tiếtBài viết sẽ hệ thống lại các giá trị của biểu tượng này trong tâm thức người bình dân, qua đó lý giải thế giới quan, nhân sinh quan của cư dân nông nghiệp từ xa xưa đến những nỗ lực lưu giữ ở hiện tại. Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu về mục đồng, thế nhưng nghiên cứu dưới góc nhìn văn hóa học theo một lý thuyết văn hóa cụ thể thì hầu như chưa có ai thực hiện. Với bài viết này, chúng tôi áp dụng cấu trúc phổ biến trong nghiên cứu văn hóa dân gian, gồm 4 thành phần: văn hóa nhận thức, văn hóa ứng xử, văn hóa tổ chức và văn hóa tái hiện.
Xem chi tiết…Sự hiện hữu của những yếu tố linh thiêng hóa, tâm linh hóa trong giai thoại và truyền thuyết ở mỗi một địa danh, thực sự đã gắn bó, hòa quyện vào đời sống tinh thần người Việt, đáp ứng nhu cầu con người từ hai phương diện niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo và sự chuyển hóa tâm thức, thực hành các nghi lễ truyền thống. Đây chính là cơ sở tạo nên vẻ đẹp, sức hấp dẫn, thu hút, sức lan tỏa đặc biệt của chiều văn hóa tâm linh trong địa danh.
Xem chi tiết..tín ngưỡng thờ Bà – Cậu là dạng tín ngưỡng phổ biến của hầu hết dân chài ở vùng biển Nam Bộ. Ghe tàu nào cũng có bàn thờ Bà – Cậu với những kiêng kị và cúng kiếng long trọng. Hầu hết người dân hoạt động trên biển đều tin tưởng Bà – Cậu và cho đó là vị thần có quyền năng rất lớn chi phối đến đời sống làm ăn của dân làm nghề sông biển. Bài viết này giới thiệu những dạng thức tín ngưỡng liên quan đến hoạt động trên biển của ngư dân Phú Quốc.
Xem chi tiếtThờ cúng Phật là nét đặc sắc trong văn hóa gia đình người Việt ở Đông Nam Bộ. Kết hợp tục thờ cúng phổ biến của người Việt xưa cùng những tín ngưỡng, tôn giáo dân gian với sự ảnh hưởng điều kiện tự nhiên, xã hội Đông Nam Bộ, người Việt đã tạo dựng những quan niệm riêng về thờ Phật tại gia, các dạng thức bàn thờ Phật và các nghi thức thờ cúng Phật tại gia…
Xem chi tiếtTrong thực tế, vai trò của tôn giáo trong không gian công không chỉ hạn chế ở thảo luận chính trị, mà còn mở rộng ở khía cạnh vật thể và phi vật thể của khái niệm này. Có thể hình dung không gian công là nơi giao thoa của lĩnh vực công quyền, xã hội dân sự, lĩnh vực kinh tế và lĩnh vực cá nhân. Hơn nữa, vai trò của tôn giáo trong không gian công luôn gắn với nguyên tắc thế tục của các xã hội dân chủ, gắn liền với lịch sử văn hóa tôn giáo của từng quốc gia cụ thể.
Xem chi tiếtBài viết trình bày lịch sử hình thành khái niệm không gian công (public sphere), một khái niệm quan trọng của khoa học xã hội Phương Tây, đặc biệt của nhà triết học và xã hội học người Đức Jürgen Habermas, để phân tích sự biến đổi vai trò tôn giáo trong những thập niên gần đây, nhất là hiện thực tôn giáo trong không gian công ở Pháp và Mỹ, từ đó đưa ra một số nhận xét cũng như viễn tượng lý thuyết xuất phát từ khái niệm không gian công.
Xem chi tiếtTân cổ giao duyên là hình thức diễn xướng phối hợp giữa tân nhạc và vọng cổ, do một nam và một nữ trình bày với nội dung xoay quanh tình cảm lứa đôi. Các đặc trưng văn hoá giao tiếp của người Việt ở Nam Bộ qua thể loại tân cổ giao duyên là tính bộc trực, chất phác, bình đẳng, trọng nữ, thoáng mở.
Xem chi tiếtHà Nội, thủ đô văn hiến, thành phố hoà bình, văn minh, thanh lịch. Nói đến Hà Nội là nói đến trung tâm văn hoá, chính trị, kinh tế, ngoại giao của cả nước. Trải qua bao thăng trầm trong tiến trình lịch sử, địa dư Hà Nội có nhiều đổi thay. Để hiểu hơn về địa danh Hà Nội qua các thời kỳ, chúng ta nghiên cứu về giá trị của văn bản “Hà Nội địa dư” do Dương Bá Cung biên soạn.
Xem chi tiếtBài viết trình bày những đặc điểm về ngữ âm tiếng địa phương trên tư liệu địa danh Quảng Bình. Những đặc điểm này được thể hiện ở sự biến âm các phụ âm đầu, phần vần, thanh điệu; đồng thời đặc điểm này cũng được thể hiện ở sự phân chia các vùng thổ ngữ trong tỉnh. Đặc điểm đó cho thấy sự tương đồng và khác biệt giữa tiếng Quảng Bình so với tiếng Việt phổ thông về mặt ngữ âm, làm cơ sở cho những nghiên cứu sâu hơn về ngữ âm lịch sử tiếng Việt và sự phản ánh đặc trưng ngôn ngữ – văn hóa trong địa danh của một vùng lãnh thổ, cụ thể là vùng địa lí Quảng Bình.
Xem chi tiếtSân khấu Dù kê của người Khmer Nam Bộ là một di sản văn hóa độc đáo, gắn liền với đời sống tinh thần của họ. Ra đời trên mảnh đất Nam Bộ, Dù kê đã tiếp nhận hai loại hình nghệ thuật Cải lương của người Kinh và hát Tiều, hát Quảng của người Hoa. Vì vậy, ngày nay, loại hình nghệ thuật này cần được bảo tồn và phát huy giá trị trong việc giáo dục, du lịch.
Xem chi tiếtTây Ninh có vị trí địa lí thuận lợi, nguồn tài nguyên du lịch phong phú với nhiều di tích văn hóa, lịch sử và căn cứ địa cách mạng thuận lợi phát triển loại hình du lịch về nguồn. Phát triển du lịch về nguồn là một trong những thế mạnh nổi trội của du lịch tỉnh Tây Ninh; tuy nhiên hiện nay, thế mạnh này chưa được khai thác đúng mức. Việc nghiên cứu tiềm năng cũng như thực trạng phát triển du lịch về nguồn là cơ sở khoa học cho việc đề xuất các giải pháp phát triển bền vững ngành du lịch tỉnh Tây Ninh.
Xem chi tiếtBài báo này bước đầu tìm hiểu những nội dung phản ánh của tục ngữ Khmer, gồm những tri thức về thiên nhiên, kinh nghiệm trong lao động sản xuất, về các mối quan hệ trong gia đình, xã hội, là những lời khuyên răn về lối sống, về cách ứng xử của nhân dân Khmer… được thực hiện theo phương pháp so sánh với tục ngữ Việt.
Xem chi tiết… Hương ước thế kỷ XVII có tổng cộng 3 bản, thế kỷ XVIII là 6 bản. Số lượng hương ước thế kỷ XVIII minh chứng cho vai trò cũng như tác động
của hương ước đối với các vấn đề thời đại. Năm 1986, bộ sưu tập hương ước chữ Hán Choson ra đời, được đánh giá là tập đại thành tư tưởng tân tiến của tri thức Choson. Đồng thời phản ánh công cuộc gìn giữ vốn văn
hóa truyền thống và chiến lược xây dựng con người – xã hội choson thời hiện đại.
Chùa Hội Khánh là di tích lịch sử – văn hóa quốc gia, gắn liền với quá trình khai phá khu vực Bình Dương của người Việt trong lịch sử. Đặc biệt, chùa còn là nơi hoạt động của Hội Danh dự trong khoảng những năm 1923- 1926, mà cụ Nguyễn Sinh Sắc – thân sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một thành viên sáng lập.
Xem chi tiếtVề giá trị lịch sử: Chúng ta thường nghe nói tới giao long, thuồng luồng, chim lạc12, hay một linh thú có sừng (như di vết ở hang Đồng Nội) là những linh thú truyền thống của người Việt từ thời Đông Sơn, thậm chí là vật tổ của người Việt từ thời tiền sử. Những linh thú này được nhiều nhà nghiên cứu coi như những biểu tượng đặc trưng của nền văn minh Việt trước giai đoạn thuộc Hán vẫn tồn tại đến ngày hôm nay mà chưa bị người Hán đồng hóa…
Xem chi tiếtTrong văn hóa truyền thống Việt Nam, bên cạnh con rồng còn có một linh thú hết sức nổi tiếng nhưng hiểu biết về nó vẫn rất mơ hồ, đó là con nghê. Khác với con rồng mang tính cung đình, con nghê là linh thú được sử dụng phổ biến cả trong văn hóa dân gian lẫn trong văn hóa cung đình. Điều này dẫn đến một câu hỏi, vậy con nghê là linh thú dân gian ảnh hưởng đến văn hóa cung đình hay ngược lại?…
Xem chi tiếtĐể đạt mục tiêu phát triển bền vững kinh tế – xã hội, đồng thời đưa Kiên Giang trở thành một cực tăng trưởng, một đầu tàu trong VKTTĐVĐBSCL, theo tôi có những vấn đề lớn và những giải pháp cần phải được thực hiện là: Nâng chất những mũi nhọn từ kinh tế truyền thống, nhất là từ nông nghiệp truyền thống, bằng tăng cường đầu tư phát triển đi vào chiều sâu theo tiêu chí hợp sinh thái, công nghệ cao, tương thích với thị trường để có những sản phẩm hàng hóa có sức cạnh tranh trên thị trường nói chung và cho hoạt động du lịch…
Xem chi tiết