Hình ảnh Đà Lạt trong sáng tác Võ Hồng

Trong những tác phẩm tiêu biểu viết về Đà Lạt, Võ Hồng miêu tả tập trung trong Hoài cổ nhân, Hoa bươm bướm,… Hoài cố nhân là tập truyện đầu tay được xuất bản sau hai mươi năm cầm bút, kể từ 1939. Năm 1959 Hoài cố nhân được nhà xuất bản Ban Mai in, phát hành và Nguyễn Văn Xuân, Đồ Tấn Xuân, Đồ Hứa viết bài điểm sách phê bình, tỏ lời khen. Năm 1969 Hoài cố nhân được nhà xuất bản Lá Bối tái bản. Lần in này có thêm 2 truyện Hà Vi và Rồi trái cây sẽ chín với tranh bìa và phụ bản của Đinh Cường. Trong tập này, truyện ngắn Hoài cố nhân lấy bối cảnh chủ yếu là những năm trước khi Cách mạng tháng Tám nổ ra và một thời gian ngắn khi cả nước đã bước vào cuộc kháng chiến chống Pháp…

Xem chi tiết

Vài nét về chủ nghĩa tiền phong trong văn học nghệ thuật

Thuật ngữ “Avant-garde” bắt nguồn từ học thuyết chủ nghĩa xã hội không tưởng. Hai nhà chủ nghĩa xã hội không tưởng Henri de SaintSimon và Charles Fourier cho rằng, nghệ thuật đi tiên phong trong công cuộc kết thúc tiến trình xã hội. Đến năm 1825, nhà toán học đồng thời là nhà cải cách xã hội người Pháp theo chủ nghĩa xã hội không tưởng Benjamin Olinde Rodrigues đưa ra thuật ngừ “Avant-garde artistique” trong bài luận Người nghệ sĩ, nhà bác học và nhà công nghiệp (L’artiste, Le savant et l’industried)(1), đã gán cho nghệ thuật sứ mệnh tiên phong trong công cuộc cải cách xã hội (The power of arts is indeed the most immediate and fastest way).

Xem chi tiết

Nhìn lại việc nghiên cứu truyện cổ các dân tộc thiểu số ở Lâm Đồng

 Ở miền Bắc Việt Nam, trong điều kiện chiến tranh, một số tuyển tập truyện cổ, dân ca và sử thi Tây Nguyên đã được xuất bản, Tuy nhiên, trong cố gắng bước đầu đáng ghi nhận ấy, dù đã có quan tâm đến văn học dân gian Tây Nguyên, nhưng hầu như chưa có tư liệu về truyện cổ Mạ và Cơ Ho là hai tộc người bản địa có số dân đông nhất nhì ở Lâm Đồng.

Xem chi tiết

Trò chơi trong diễn ngôn lý thuyết văn học hiện đại

Bài viết này khảo sát sự vận động của nội hàm khái niệm trò chơi trong các diễn ngôn lý thuyết văn học hiện đại. Qua đó, có thể thấy trò chơi từ chối một định nghĩa có thể bao gộp, nhất thể hóa mọi biểu hiện của nó, quy giản nó về một vài đặc tính đếm được. Chơi được hình dung như một thứ cơ chế sâu kín trong sự vận hành của văn hóa, trong sự cấu thành và giải cấu trúc các phạm trù tri thức mà từ đó, không gian tinh thần của con người được thiết lập và giải thể. Trò chơi từ chỗ gắn liền với việc phô diễn chủ thể trong các diễn ngôn lý thuyết lãng mạn đã đi đến chỗ gắn liền với việc giải cấu trúc chủ thể trong các diễn ngôn lý thuyết hậu hiện đại, xem chủ thể tan hòa vào ngôn ngữ trong khi bản thân ngôn ngữ đã là một hệ thống chơi…

Xem chi tiết

Các giai đoạn phát triển của chữ Quốc ngữ Việt Nam và những vấn đề của tiếng Việt hiện đại

 Bài viết trình bày 3 giai đoạn phát triển của chữ Quốc ngữ Việt Nam từ thế kỉ XVII đến nay: Từ đầu thế kỉ XVII đến 1860, từ 1861 đến 1945 và từ 1945 đến nay. Bên cạnh đó, bài viết trình bày một số vấn đề tồn tại trong bảng chữ cái Quốc ngữ hiện đại cũng như trong tiếng Việt hiện hành; từ đó, đề xuất những ý tưởng nhằm hoàn thiện tiếng Việt trong
tương lai.

Xem chi tiết

Một số trung tâm buôn bán lúa gạo ở Nam Kì thời Pháp thuộc

Bài viết này đề cập đến hoạt động buôn bán lúa gạo ở một số nơi thời Pháp thuộc như: Bến Tre, Cần Thơ, Sóc Trăng, Bạc Liêu và đặc biệt là Sài Gòn. Trong giai đoạn này, hoạt động buôn bán lúa gạo đã góp phần thay đổi diện mạo của vùng đất Nam Kì. Từ đó, góp phần vào việc thay đổi nền kinh tế nước ta, tuy phát triển nhưng lại lệ thuộc vào kinh tế chính quốc Pháp.

Xem chi tiết

Diễn tiến và hệ quả của chính sách khai thác thuộc địa ở miền Đông Nam Kỳ dưới thời Pháp thuộc (1862-1945)

 Sau khi chiếm được ba tỉnh miền Đông Nam Kỳ, thực dân Pháp đã thực hiện nhiều biện pháp chính trị và quân sự – an ninh, kinh tế, tài chính nhằm phục vụ cho mục tiêu tối thượng là tận thu lợi nhuận trong hai chương trình khai thác thuộc địa. Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp làm cho hạ tầng kinh tế (kết cấu hạ tầng) được thiết lập và không ngừng phát triển, cơ cấu kinh tế có sự chuyển biến rõ nét, tạo nên “cú hích” dẫn đến sự hình thành nền kinh tế dân tộc theo hướng tư bản chủ nghĩa và tầng lớp tư sản dân tộc…

Xem chi tiết

Bộ luật Dân sự năm 2015 – Cơ sở pháp lý mới cho việc thực hiện quyền tự do kinh doanh tại Việt Nam

Việt Nam đã có năm bản Hiến pháp: 1946, 1959, 1980, 1992 và 2013. Tuy nhiên, không phải Hiến pháp nào cũng ghi nhận đầy đủ các quyền cơ bản của công dân, trong đó có quyền tự do kinh doanh. Điều này là có thể giải thích được vì nội dung của Hiến pháp nói chung và nội dung của các quyền cơ bản của công dân nói riêng không thể được xác định trong Hiến pháp một cách tùy tiện, mà phải xuất phát từ hoàn cảnh kinh tế – xã hội của đất nước trong từng thời kỳ lịch sử…

Xem chi tiết

Sự bổ khuyết và tục biên của Việt thi tục biên với Toàn việt thi lục

…Nghiên cứu Việt thi tục biên có thể giúp ta có cái nhìn tương quan giữa các bộ thi tuyển, để có thể so sánh đối chiếu nhằm bổ sung những điểm còn thiếu sót trong nội dung và phạm vi phản ánh, cũng như về các tác giả và thơ ca được ghi chép lại trong các thi tuyển. Bài viết là sự đánh giá khách quan về những điểm Việt thi tục biên đã bổ khuyết và tục biên được so với một bộ thi tuyển lớn là Toàn Việt thi lục, bước đầu thống kê số lượng tác giả và tác phẩm được bổ sung vào kho tàng tác phẩm thi ca của nước ta.

Xem chi tiết

Biểu tượng “chim” trong ca dao dân ca Nam Bộ

Biểu tượng “chim” là kết quả của sự biểu trưng hóa nghệ thuật mang đậm dấu ấn văn hóa của vùng đất Nam Bộ. Nghiên cứu biểu tượng “chim” có ý nghĩa khoa học và thực tiễn vì một mặt có thể góp thêm tư liệu cho việc nghiên cứu các biểu tượng ngôn ngữ, mặt khác góp phần khẳng định giá trị tư liệu văn hóa của ca dao, dân ca Nam Bộ. Bài viết nghiên cứu ngôn ngữ biểu tượng “chim” trong ca dao, dân ca Nam Bộ trong mối quan hệ ngôn ngữ – tư duy và văn hóa, qua đó cung cấp cho người đọc những thông tin hữu ích về đời sống sinh hoạt, đời sống tình cảm, cách tư duy của người Việt Nam Bộ qua biểu tượng “chim”.

Xem chi tiết

Nghiên cứu triết học – xã hội về môi trường sinh thái ở Việt Nam

Bài viết tổng hợp những kết quả nghiên cứu chủ yếu về môi trường sinh thái ở Việt Nam dưới góc độ triết học – xã hội trong 45 năm qua. Những kết quả nghiên cứu đó xác định: các nguyên lý cơ bản của mối quan hệ giữa con người và xã hội với tự nhiên; các triết lý tổng quát về mối quan hệ con người – xã hội – tự nhiên; các khái niệm cơ bản liên quan đến môi trường sinh thái ở Việt Nam; một số quan điểm về sinh thái học nhân văn (STHNV), sinh thái nhân văn (STNV) và môi trường sinh thái nhân văn (MTSTNV); một số vấn đề cơ bản của MTSTNV ở Việt Nam.

Xem chi tiết

Huế với những nỗ lực thiết lập, duy trì sự hài hòa/cân bằng động giữa bảo tồn và phát triển bền vững theo tinh thần công ước của Unesco

Từ một số quan điểm, nguyên tắc của UNESCO trong việc bảo vệ những giá trị nổi bật toàn cầu, tính toàn vẹn và tính chân xác của các di sản thế giới, vừa đảm bảo sự phát triển hài hòa giữa các yếu tố kinh tế, văn hóa, xã hội liên quan đến di sản…, tác giả đã đề cập đến việc thực hiện các cam kết quốc tế, tạo lập và duy trì sự cân bằng giữa bảo tồn và phát triển bền vững đối với các di sản thế giới trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.

Xem chi tiết

Phật giáo Nam Tông Khmer với sự phát triển bền vững khu vực Tây Nam Bộ

Tây Nam Bộ là miền đất đa dạng, phong phú các dân tộc, tôn giáo. Cùng với người Việt và người Hoa, người Khmer đã đến lập nghiệp ở vùng đất này từ khá sớm. Họ mang theo văn hóa, phong tục tập quán, tôn giáo, tín ngưỡng truyền thống Khmer đến với Tây Nam Bộ, trong đó chủ yếu là văn hóa của Bà la môn giáo. Đến khoảng thế kỷ thứ IV, cùng với quá trình truyền bá của Phật giáo Nam Tông vào Tây Nam Bộ, đông đảo người Khmer đã đón nhận tôn giáo này…

Xem chi tiết

Tản mạn về Cốm Vòng (Phần cuối)

Cốm Vòng là một đặc sản nổi tiếng của làng Vòng xưa (còn gọi là làng Vòng Cốm, Dịch
Vọng Hậu, Vòng Hậu, thuộc tổng Dịch Vọng, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông trước năm 1945, nay
thuộc quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội). Làng Vòng nay đã thành phố thị, nghề làm cốm cũng
đã mai một.
Bài viết này khảo tả nghề làm cốm ở làng Vòng xưa, từ xuất xứ, tên gọi, nguyên liệu, quy
trình sản xuất, sản phẩm và tiêu thụ sản phẩm, đến cả những ngộ nhận về cốm Vòng trong cuốn
“Hà Nội 36 phố phường”. Qua đó cho thấy, sản phẩm gọi là cốm Vòng hiện nay chỉ là sự ăn theo
danh tiếng một đặc sản từng là “miếng ngon” của đất Hà Thành xưa.

Xem chi tiết

Tản mạn về Cốm Vòng (Phần 1)

Mùa cốm đã về, đúng là mùa cốm Vòng, đặc sản của Hà Nội nổi tiếng khắp trong Nam ngoài Bắc ít nhất cũng từ đầu thế kỷ XIX. Hạt cốm trong xanh màu lá mạ, nhỉnh hơn chiếc lá me, nhẹ tay, ngọt thơm hương đồng cỏ nội vừa cao quý vừa gần gũi…. Cô hàng cốm đôi khi bước vội lặng thinh, không ai cũng như không ở đâu nghe thấy tiếng cô rao hàng. Và chỉ đến khoảng 11 giờ trưa, cô đã bán hết sạch. Ở một vài chợ như chợ Đồng Xuân, chợ Cửa Nam, chợ Hôm…, chúng ta cũng gặp đôi hàng cốm, họ lặng lẽ ngồi một chỗ riêng biệt – như ở chợ Đồng Xuân, bên trái quầy vé ngay trong cổng chính trông ra chỗ tàu điện tránh nhau….

Xem chi tiết

Chạc gốm ở di tích Gò Ô Chùa (Long An) và sự bí ẩn về chức năng

… Tác giả bài viết này cho rằng, các loại chạc gốm ở Gò Ô Chùa có sự tương đồng về chức năng với các loại gốm “chân giò” (cũng được gọi là “chạc gốm”) phát hiện được tại các di tích thuộc thời đại sơ kỳ kim khí ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Rất có thể đó là các loại vật dụng để kê bếp lò. Tuy nhiên, dạng bếp lò ra sao và để làm gì thì cần phải tiếp tục nghiên cứu.

Xem chi tiết

Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý quần thể di tích cố đô Huế

Quần thể di tích Cố đô Huế – di sản văn hóa đầu tiên của nước ta được UNESCO vinh danh, là điểm hội tụ nhiều đặc trưng của di sản văn hóa Việt, cùng những sắc thái vùng miền riêng có. Trên cơ sở đánh giá khá toàn diện về thuận lợi, khó khăn và những vấn đề đặt ra từ thực tiễn, bài viết đưa ra một số giải pháp nhằm bảo vệ, phát huy có hiệu quả giá trị di sản trong thời đại hội nhập ngày nay.

Xem chi tiết

Về sưu tập tiền thưởng triều Nguyễn tại bảo tàng lịch sử Quốc gia (giai đoạn từ vua Đồng Khánh đến vua Bảo Đại)

 Tiền thưởng thường được đúc bằng vàng, bạc, đồng hoặc mạ vàng, mạ bạc… Đây là kỉ vật trang trọng, thường được vua ban thưởng cho quan lại, vương công quý tộc, những người có công, trong các dịp khánh tiết của triều đình. Bài viết giới thiệu khái quát về sưu tập tiền thưởng triều Nguyễn tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia (Giai đoạn từ vua Đồng Khánh đến vua Bảo Đại).

Xem chi tiết

Báo Phụ nữ Tân văn và việc đấu tranh cho quyền lợi của phụ nữ ở Nam Bộ những năm đầu thế kỉ XX

Với tư cách là một tờ báo hướng đến mục tiêu vì sự tiến bộ của phụ nữ, Phụ nữ Tân văn đã trở thành một diễn đàn đi đầu trong cuộc đấu tranh bảo vệ quyền lợi cho phụ nữ trước các tư tưởng thủ cựu trong xã hội tại Nam Bộ vào những năm cuối thập niên 1920 đầu thập niên 1930. Tờ báo đã góp tiếng nói bênh vực người phụ nữ, giải thoát họ khỏi những tư tưởng, quan niệm trói buộc lỗi thời, cổ vũ người phụ nữ dũng cảm đứng lên tham gia các hoạt động xã hội vì trách nhiệm đối với bản thân, gia đình và đất nước.

Xem chi tiết

Bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội ở nước ta – Thực trạng và giải pháp

Từ khái quát về vai trò lễ hội, tác giả cho rằng, hình thái này là một phạm trù văn hóa in đậm bản sắc dân tộc. Qua một số lễ hội cụ thể đã từng nổi tiếng trong quá khứ, tác giả chỉ ra một số điều bất cập của lễ hội hiện nay cần phải tập trung giải quyết: Nâng cao nhận thức, tránh lệch lạc cho các tổ chức và người chịu trách nhiệm; quản lý chặt chẽ hoạt động của lễ hội; phân loại lễ hội; xác định tính độc đáo của lễ hội, không kịch bản hóa lễ hội một cách chủ quan; ủng hộ tính tích cực của lễ hội nhưng phải tinh – giản – kiệm – lạc.

Xem chi tiết